ΠΩΓΩΝΙ
Δραστηριότητες στο ύπαιθρο
Η ενδιαφέρουσα φύση του Πωγωνίου, σε συνδυασμό με τις ψηλές κορυφές της Νεμέρτσικας (υψ. 2207 μ.), καθιστούν την περιοχή ξεχωριστή για ορειβατικές και πεζοπορικές διαδρομές καθώς και για ποδήλατο βουνού.
Ο ορεινός όγκος της Νεμέρτσικας προσεγγίζεται από τα χωριά Κεφαλόβρυσο μετά από 4 ώρες πορείας, Κάτω Μερόπη μετά από 3 ώρες και 30΄, τον Παλαιόπυργο μετά από 4 ώρες και τον Κακόλακκο μετά από 4 ώρες.
Ενδιαφέρουσα πεζοπορική διαδρομή γίνεται στο φαράγγι του Κουβαρά, από το Δολό στην Πωγωνιανή σε 1 ώρα και 30΄ περίπου. Από το Δελβινάκι μονοπάτι οδηγεί στον Παλαιόπυργο σε 4 ώρες περίπου.
Οι παλιοί χωματόδρομοι, αλλά και οι ασφαλτόδρομοι, που ενώνουν τα χωριά είναι ιδανικοί για ποδήλατο βουνού ενώ ο ποταμός Γόρμος προσφέρεται για canyoning.
Πεζοπορίες
Χαράδρα Κουβαρά Δολό – Πωγωνιανή εύκολο (1ώρα έως 1,30) Στην χαράδρα του Κουβαρά υπάρχουν διάφορα μονοπάτια.
1. Από κάτω μέρος του Χωρίου έως τις “ΒΡΥΣΕΣ”, όπου υπάρχουν φυσικές “πισίνες” για μια δροσερή βουτιά. 30 λεπτά περίπου κατάβαση και άλλα 30 ανάβαση. Εύκολο μονοπάτι (1 δυσκολία).
2. Από το σημείο “ΤΣΟΥΜΠΑΡΙ” , πριν το χωρίο, μέχρι και το χωρό της Πωγωνιανής, περνώντας κάθετα την χαράδρα από το πέτρινο γεφύρι.
Η χαράδρα αρχίζει από τη θέση Μύλος στο Ξυλογέφυρο και συγκεκριμένα από το γιοφύρι της Νονούλως και συνεχίζεται με κατεύθυνση από βορρά προς νότο (ΒΒΑ – ΝΝΔ) μέχρι τη θέση Χαλάσματα, όπου παίρνει περισσότερο δυτική κατεύθυνση ως τους Μύλους στα Παρακάτωνα.
Είναι απόκρημνη και δύσβατη στο μεγαλύτερο μέρος της με απότομες βραχώδεις κορυφές (τα χείλη της χαράδρας ή Φρύδια) από την ανατολική, αριστερή πλευρά από την αρχή της ως το χωριό και σχεδόν σε όλο το μήκος της από τη δυτική πλευρά την Πέρα, το Φρύδι.
Κ. Λάβδανη – Μονή Μακρυαλέξη (1,5ώρα – 2ώρες) #δύσκολο
Το εν λόγω μονοπάτι ξεκινάει από το χωριό Κ. Λαβδανη, ένα χωριό πάρα πολύ αραιοκατοικημένο που βρίσκεται στα σύνορα Ν. Ιωαννίνων με Θεσπρωτίας και Αλβανίας. Περπατώντας αυτή την διαδρομή έχεις την ευκαιρία να ανεβείς το όρος Τσαμαντά η Μουργκάνα μέχρι τα 1000μ περίπου μέτρα από την ανατολική του πλευρά.
Η αρχή της διαδρομής ξεκινάει από την εκκλησία Παναγία Λαμποβίστρα που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού(την βρίσκεις μόνο ρωτώντας αν βρεις κάποιον)στα 300μ και καταλήγει σε ένα από τα παλαιότερα και άπειρης ομορφιάς μοναστήρια της Ελλάδος την Παναγία του Μακρυαλέξη (7ος-9ος αιώνας μ.χ) στα 1000μ. Η διαδρομή διαρκεί περίπου 2 ώρες και περίπου μέχρι τα μισά της έχει πολύ δύσκολη ανηφόρα. Όταν βγεις στα 700μ όμως αρχίζει και γίνεται εύκολη. Όταν φτάσεις στο μοναστήρι είσαι μέσα στις καστανιές τις κρανιές και τις καρυδιές.
Κοιτώντας Βόρεια βλέπεις όλη την επαρχία Πωγωνίου μέχρι το όρος Νεμέρτσικα, απέναντι (ανατολικά) βρίσκεται το όρος Κασιδιάρης και νοτιοανατολικά αγναντεύεις μέχρι τα 60χμ απόσταση τον νομό Θεσπρωτίας.
Κατά την παράδοση, η οποία ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται ιστορικά, η μονή κτίστηκε, από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Πωγωνάτο και ανακαινίστηκε αργότερα από κάποιον Μακρυαλέξη, από όπου πήρε και την επωνυμία της. Στη σημερινή του πάντως μορφή το καθολικό είναι κτίσμα του 1585. Οι τοιχογραφίες του χρονολογούνται το 1599 και είναι έργο ζωγράφων από το Λινοτόπι Καστοριάς.
Πωγωνιανή (υψ. 750μ.) – Ωραιόκαστρο (υψ.500μ.) καλής βατότητας – 6 ώρες
Η βασική πεζοπορική διαδρομή μήκους 15χλμ με αφετηρία την Πωγωνιανή, κινείται ανατολικά, κατηφορίζει προς το βάθος του φαραγγιού του Κουβαρά μέσα από μια οργιώδη βλάστηση που σχηματίζει φυσικές στοές από οξιές, βελανιδιές, πλατάνια, γαύρους, όστριες κ.α.
Διασχίζει το πέτρινο γεφύρι της Νονούλως το οποίο δεσπόζει μέσα σε ένα επιβλητικό περιβάλλον από βράχια σμιλεμένα από την ορμή των νερών του χείμαρρου. Στην συνέχεια το μονοπάτι ανηφορίζει και καταλήγει στον οικισμό Δολό. Από εκεί κινείται βόρεια επί της επαρχιακής οδού με κατεύθυνση τον Κακκόλακο και σε 2 χλμ. εγκαταλείπει τον δρόμο αυτό και ακολουθεί δασικό δρόμο με κατεύθυνση ανατολική.
Η διαδρομή διέρχεται κατά τμήματα από δασώδεις με βελανιδιές περιοχές και λιβάδια, ενώ ο δασικός δρόμος εναλλάσσεται με τμήματα ομαλού μονοπατιού έως ότου καταλήξει στο χωριό Ωραιόκαστρο. Θέσεις ειδικού ενδιαφέροντος: ο οικισμός της Πωγωνιανής, το Φαράγγι Κουβαρά, το γεφύρι Νωνούλως, ο διατηρητέος οικισμός Δολού, το γεφύρι και ο Νερόμυλος «Γκρέτσας», οι Προϊστορικοί Τύμβοι κοντά στις πηγές «Γκλάβας Ωραιοκάστρου», οι πηγές Γκλάβας, τα ερείπια ακρόπολης Ωραιοκάστρου στην θέση «Κάστρο» και το «Κατωγέφυρο» Ωραιοκάστρου.
Οικισμός Δολού (υψ. 800μ.) – ξωκλήσι Αγ. Χριστόφορου (1.125μ.) – 1 ώρα
Η δευτερεύουσα αυτή πεζοπορική διαδρομή 2χλμ είναι μέτριας βατότητας και ξεκινάει πάνω από το βόρειο όριο του χωριού, το οποίο βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Κουτσόκρανο και κινείται νοτιοανατολικά του χωριού με ανοδική πορεία. Το μονοπάτι διασχίζει αρχικά θαμνώδεις εκτάσεις με σκληρόφυλλη μεσογειακή βλάστηση, ενώ στην συνέχεια εναλλάσσονται κομμάτια με δενδρώδη βλάστηση (βελανιδιές, γαύροι κ.α.) και διάκενα δάσους.
Το εκκλησάκι του Αγ. Χριστόφορου βρίσκεται στο τέλος αυτής τη διαδρομής, στην κορυφή του όρους Κουτσόκρανου. Είναι φτιαγμένο από περίτεχνα ταιριασμένη πέτρα και ξύλο, ένα μνημείο απλότητας και επιβλητικής ομορφιάς, το οποίο παράλληλα σε ανταμείβει με την πανοραμική θέα προς το όρος Μακρύκαμπο και την Νεμέρτσικα.
Θέση Γιάλιστα (υψ.800μ.) οικισμός Κακκόλακος (υψ. 1.000μ.) – 2 ώρες
Το μονοπάτι μήκους 3χλμ και μέτριας βατότητας κινείται βόρεια της βασικής διαδρομής σε χαρακτηριστική ράχη.
Διασχίζει μια περιοχή με έντονες κλίσεις, ρεματιές που σχηματίζουν μικρές φυσικές λιμνούλες και καταρράκτες, και πυκνή δενδρώδη βλάστηση στην οποία κυριαρχούν οι δρύες, οι βελανιδιές, οι κρανιές, τα σκλήθρα.
Θέση «Καστανιές» (υψ.650μ.) οικισμός Μερόπη (υψ. 900μ.) – 2 ώρες
Η διαδρομή αυτή, 2,5λχμ μέτριας βατότητας, κινείται βόρεια της βασικής σε μία εντυπωσιακή ρεματιά και στη συνέχεια, σε ράχη, στην κορυφή της οποίας υπάρχει μια μεγάλη συστάδα καστανιών.
Το μονοπάτι ακολουθεί έντονα ανηφορική πορεία μέσα από πυκνή δενδρώδη βλάστηση από βελανιδιές, ενώ εναλλάσσεται συχνά με χωματόδρομο ικανοποιητικής βατότητας.
Στο μέσο περίπου της διαδρομής, το μονοπάτι συναντάει το λιτό εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής, στο οποίο ξεχωρίζει το παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Η διαδρομή καταλήγει στο διατηρητέο παλαιό σχολείο Μερόπης-Παλαιόπυργου.
Θέση «Γκρέτσι» (υψ.600μ.) – οικισμός Παλαιόπυργου (υψ. 900μ.) – 2 ώρες
Η διαδρομή αυτή 3χλμ και μέτριας βατότητας έχει την αφετηρία της στο πέτρινο γεφύρι στην θέση «Γκρέτσι», δυτικά του οποίου, και σε απόσταση 500μ βρίσκεται ο αναπαλαιωμένος νερόμυλος Γκρέτσα, σε μια τοποθεσία με εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς, καταρράχτες και φυσικές βάθρες. Ένα τοπίο στο οποίο αποτυπώνεται, με απλότητα αλλά και άπλετη ομορφιά, μια αρμονική σχέση αλληλεπίδρασης μεταξύ ανθρώπου και φύσης με ένα μαγευτικό αποτέλεσμα.
Το μονοπάτι, τμήματα του οποίου ακολουθούν δασικό δρόμο ικανοποιητικής βατότητας, διασχίζει δασώδη περιοχή στην οποία κυριαρχούν οι βελανιδιές.
Θέση «Πύργος» – Οικισμός κάτω Μερόπη (υψ. 750μ.) – 3 ώρες
Το μονοπάτι, 4χλμ και μέτριας βατότητας, κινείται βόρεια της βασικής διαδρομής, με αφετηρία τα ερείπια προϊστορικού κάστρου στην θέση «Πύργος» και καταλήγει στον οικισμό κάτω Μερόπη, διασχίζοντας εδάφη με σχετικά έντονες κλίσεις, και πυκνή βλάστηση στην οποία κυριαρχούν οι βελανιδιές αλλά και θαμνώνες σκληρόφυλλης μεσογειακής βλάστησης.
Τμήματα της διαδρομής ακολουθούν δασικό δρόμο με καλή βατότητα.
Η διαδρομή προσφέρει την δυνατότητα θέασης, της πανέμορφης κοιλάδας που απλώνεται στους πρόποδες της Νεμέρτσικας.
Το τοπίο, ταξιδεύει τον επισκέπτη και αποτελεί μία τρανή απόδειξη της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος.
Παλαιόπυργος Κορυφή – Μερόπη (6ώρες και 45λεπτά με επιστροφή #μέτριας δυσκολίας)
Το μονοπάτι δεν έχει σήμανση. Παλαιόπυργος – παλιό μονοπάτι (σε ορισμένα σημεία σώζεται το καλντερίμι. Προφήτης Ηλίας – αγροτικός δρόμος – δεξαμενή – Μπιτσικόπουλο κορυφή 2207μ.
Η διαδρομή αρχίζει από το χωριό Παλαιόπυργος, όπου στην είσοδο του χωριού ακολουθείτε παλιό μονοπάτι με βόρεια κατεύθυνση, που θα σας οδηγήσει στο ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία.
Από εκεί με βορειοδυτική ανηφορική κατεύθυνση θα συναντήσετε τον αγροτικό δρόμο που θα σας οδηγήσει στην πηγή Μπιτσικόπουλο όπου υπάρχει τσιμεντένια δεξαμενή, μετά από πορεία δύο ωρών από το χωριό. Από τη δεξαμενή για την κορυφή η πορεία γίνετε δυσκολότερη, αφού πρέπει να ανεβείτε περίπου 900μ. επίπονης ανηφόρας σε ένα σχετικά κακό μονοπάτι, ώσπου να καταλήξετε στον αυχένα και κατόπιν στην πρώτη κορυφή που ανήκει στην Ελλάδα μετά από πορεία τριών ωρών και 45λεπτών περίπου από το χωριό.
Χρειάζεται προσοχή γιατί από εκεί και πέρα η επόμενη κορυφή ανήκει στην Αλβανία και απαγορεύεται η προσέγγισή της.
Διαφορετικά μονοπάτια για την κορυφή γίνονται από την Μερόπη και τον Κακόλακκο.
Κακόλακκος – Νεμέρτσικα
Το όρος Νεμέρτσικα (ή Δούσκος) βρίσκεται στα όρια μεταξύ του Ελληνικού και του Αλβανικού κράτους, είναι χωρισμένο στα δυο με τη ψηλότερη κορυφή του (υψόμετρο 2486 μ.) να βρίσκεται στην Αλβανική μεριά.
Στο ελληνικό έδαφος βρίσκεται η δεύτερη ψηλότερη κορυφή του βουνού που το ύψος της αγγίζει τα 2198 μέτρα).
Η διαδρομή για την κορυφή είναι ανηφορική, ακολουθώντας πορεία με δυτική κατεύθυνση 3 περίπου ωρών, που άρχισε από το χωριό Κακόλακκος Πωγωνίου.
Η πορεία μας ξεκίνησε από την πλατεία του χωριού (970 μ.), που φέρει το όνομα του Σουλιώτη οπλαρχηγού Μάρκου Μπότσαρη, ο οποίος την περίοδο 1815-20 έδρασε στη περιοχή, όπως αναφέρει η στήλη του μνημείου που έχει στηθεί στον χώρο.
Ακριβώς δίπλα από το μνημείο αρχίζει ο τσιμεντόδρομος που ανηφορίζει προς τη πάνω πλευρά του χωριού και τον οποίο, για λίγα μέτρα ακολουθούμε. Ύστερα από την πρώτη στροφή του δρόμου, στρίβετε δεξιά στο μονοπάτι που οδηγεί προς τη δεξαμενή του χωριού, η οποία βρίσκεται μόλις 500 μέτρα πιο πάνω από το σημείο της εκκίνησης.
Από τη δεξαμενή ξεκινάει ένα ευδιάκριτο αλλά χωρίς σήμανση μονοπάτι που κινείται μέσα στη λακκιά της περιοχής. Το πέρασμα αυτό χρησιμοποιείται για να περνούν και για να ελέγχονται οι σωλήνες που φέρνουν το νερό στο χωριό.
Το μονοπάτι έχει μήκος περίπου 1400 μέτρων, με τα 2/3 του να είναι ιδιαίτερα ανηφορικά και κάπως δύσβατα αφού κινούμαστε σ’ ένα έδαφος αρκετά σκληρό που σε σημεία γίνεται ολισθηρό εξαιτίας των χαλικιών της περιοχής.
Όταν φτάσουμε σε υψόμετρο 1400 μέτρων το μονοπάτι μας συναντά έναν χωματόδρομο, τον οποίο και ακολουθούμε για το επόμενο ενάμισι χιλιόμετρο. Μόλις περάσουμε τις πηγές και αφού έχουμε φτάσει σε υψόμετρο 1600 μέτρων, βγαίνουμε από τον δρόμο μας.
Βρισκόμαστε ακριβώς κάτω από τη κορυφή και αρχίζουμε να ανηφορίζουμε προς τα πάνω. Το τελευταίο αυτό στάδιο της ανάβασης μας είναι και το πιο δύσκολο αφού δεν υπάρχει κάποιο ευδιάκριτο μονοπάτι για να το ακολουθήσουμε.
Κάποια περάσματα που κατά διαστήματα διακρίνονται, γρήγορα χάνονται. Έτσι είναι στη κρίση του κάθε επισκέπτη της περιοχής να διαλέξει το σημείο από το οποίο θα προσεγγίσει πιο εύκολα τη κορυφή.
ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΑΝΩ ΚΑΛΑΜΑ
Οι εκτάσεις του δήμου Άνω Καλαμά αποτελούν τον παράδεισο του πεζοπόρου.
Τα μονοπάτια, στο μεγαλύτερο μέρος τους, περνούν από δασοσκεπή μέρη, οι κλίσεις τους είναι ήπιες και μπορούν να τα περπατήσουν άνθρωποι όλων των ηλικιών. Σημαντικό στοιχείο των μονοπατιών της περιοχής είναι ότι όλα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από τα χωριά και η πρόσβαση τους είναι εύκολη.
Είναι προφανές, ότι μπορεί να υπάρξει πληθώρα εναλλακτικών διαδρομών, που θα προκύψουν από την τροποποίηση των προτεινόμενων, είτε αυξάνοντας, είτε μειώνοντας τα χιλιόμετρα της διαδρομής ανάλογα με της δυνάμεις του κάθε ενός.
Διαδρομές στο Δερβένι
1. Διάσχιση από Λίμνη Ζαραβίνα, μέχρι το Μαζαράκι Ώρες : 4.30`
2. Δερβένι από λίμνη Ζαραβίνα μέχρι τη διασταύρωση του κεντρικού δρόμου του Άνω Παρακαλάμου (Αγία Παρασκευή), έξοδος από το Δερβένι, Άγιος Κωνσταντίνος, Αγία Μαρίνα, Άγιοι Ανάργυροι, Κουκλιοί. Ώρες : 4.00`.
3. Δερβένι από λίμνη Ζαραβίνα μέχρι τη διασταύρωση του κεντρικού δρόμου του Άνω Παρακαλάμου (Αγία Παρασκευή), έξοδος από το Δερβένι, Άνω Παρακάλαμος, μοναστήρια – εκκλησίες Πογδόριανης, μέχρι τον Προφήτη Ηλία, «γύρος του λόφου Σωσίνου» Παρακάλαμος.
4. Δερβένι από λίμνη Ζαραβίνα μέχρι τη διασταύρωση του κεντρικού δρόμου του Άνω Παρακαλάμου (Αγία Παρασκευή), έξοδος από το Δερβένι, Άνω Παρακάλαμος, μοναστήρια – εκκλησίες Πογδόριανης, μέχρι τον Προφήτη Ηλία, «γύρος του λόφου Σωσίνου» – Καστανιές – Παλιό Μαυρονόρος – Σιταριά – Χάνια – Δερβένι – Παρακάλαμος. Ώρες : 6.00`.
Διαδρομές στον Κασιδιάρη
Διαδρομές στο όρος Κασιδιάρης μπορούν να γίνουν από:
1. Σιταριά – Άγιος Γεώργιος – Άγιος Ιωάννης – Παναγιά – ανάβαση στον Κασιδιάρη – διάσχιση βουνού – κατάληξη μέσω Παλιογκρίμπιανης Καστρί, Παναγιά :
2. Την Ιερομνήμη, μέσω δασικού δρόμου, Σιάνιστας (έρημο χωριό).
3. Τους Κουκλιούς, μέσω παλιού μονοπατιού, Μονή Αγίου Νικολάου.
4. Τους Κουκλιούς, μέσω παλιού μονοπατιού, Προφήτης Ηλίας, Πύργος Μελά, Παηδονιά.
5. Την Αρετή μέσω παλιού μονοπατιού , Παηδονιά.
6. Μέσω παλιού μονοπατιού, Παηδονιά, Άνω Παρακάλαμος, μοναστήρια – εκκλησίες Πογδόριανης, μέχρι τον Προφήτη Ηλία, “γύρος του λόφου Σωσίνου“ Παρακάλαμος.
Μικρές διαδρομές ανάμεσα στα χωριά
Ώρες πορείας 1-3 ώρες.
Διαδρομές από το χωριό Σιταριά
1. Πλατεία χωριού – Χάνια – Μύλοι – Άγιος Κων/νος – χωματόδρομος Σιταριάς – Παρακαλάμου – Σιταριά – περίπατος στο χωριό –- Άγιος Αθανάσιος – Άγιος Δημήτριος.
2. Σιταριά – Άγιος Γεώργιος – Άγιος Ιωάννης – Παναγιά
Διαδρομές από το χωριό Παρακάλαμος
1. Πλατεία χωριού, παραποτάμια διαδρομή (Λιμπούσδα) – Χάνια Σιταριάς – Δερβένι – Αγία Παρασκευή – Άγιος Κωνσταντίνος – Επιστροφή Παρακάλαμος.
2. Πλατεία χωριού, παραποτάμια διαδρομή (Λιμπούσδα) – Χάνια Σιταριάς – Δερβένι – Μύλοι Σταριάς και Σωσίνου – παλιός δρόμος Σιταριάς – Παρακάλαμος.
3. Πλατεία χωριού – παραποτάμια διαδρομή (Λιμπούσδα) – μύλος Καλαμιού – Μετόχι – Ρεπετίστα – Βορώνι (Παναγιά) – Οχυρά `40, Βροντισμένη – γύρος Λεπροβούνι – επιστροφή
4. Άνω Παρακάλαμος – γύρος Λόφου Σωσίνου – οχυρά `40 – μοναστήρια και εκκλησιές Πογδόριανης.
5. Πλατεία χωριού, παραποτάμια διαδρομή (Λιμπούσδα) – Χάνια Σιταριάς – Δερβένι – Αγία Παρασκευή.
Διαδρομές από το χωριό Κουκλιοί
1. Πλατεία – Γανατιά – Αγία Παρασκευή – Μύλος Κουκλιών – Παναγιά – σχολείο – Μονή Αγίου Νικολάου – επιστροφή.
2. Πλατεία – Γανατιά – Αγία Παρασκευή – Μύλος Κουκλιών – Προφήτης Ηλίας.
3. Πλατεία – Άγιος Νικόλαος – Καστρί Παλιογκρίμπιανη – Παηδονιά- Κουκλιοί.
Διαδρομές από το χωριό Ιερομνήμη
1. Πλατεία – Νήστικος – Μύλος Ιερομνήμης – Άγιος Γεώργιος – Αγία Μαρίνα – Σχολείο – Περίπατος στο χωριό – Αγία Τριάδα – Παναγιά – Κακαβίτσα.
2. Πλατεία – Σιάνιστα – Κασιδιάρης – Καστρί Παλιογρίμπιανη.
Διαδρομές από το χωριό Βροντισμένη
1. Πλατεία – Άγιος Γεώργιος – Παλιοχώρι – Πολυβολεία – χαρακώματα – επιστροφή από τον παλιό δρόμο Χρυσόρραχη Βροντισμένη – Άγιος Γεώργιος – Πλατεία.
2. Πλατεία – Γέφυρα Καλαμά _ Γέφυρα Μπέλεϋ – Βορώνι -Γύρος Λεπροβουνίου – Οχυρά – Άγιος Μάρκος – Γέφυρα Αρετής – Πλατεία
Διαδρομές στον φυσικό Καταρράκτη
1. Καταρράκτης (χωριό) – Άγιος Γεώργιος – Αγία Παρασκευή – Πεζογέφυρα – μύλοι Καταρράκτη – προσέγγιση – Ταξιάρχης – Μαζαράκι.
2. Καταρράκτης (χωριό) – Άγιος Γεώργιος – Αγία Παρασκευή – Πεζογέφυρα – προσέγγιση φυσικού καταρράκτη από την ανατολική πλευρά του Καλαμά – Ριάχοβο – Λίμνη Ντοβρίτσι – γύρος Λίμνης.
Διαδρομές στη χαράδρα του καταρράκτη
1. Καταρράκτης (χωριό) – Ουρανογέφυρο – Πορταζιά – Καταρράκτης (χωριό.
2. Καταρράκτης (χωριό) – Πορταζιά – Μπιτσινάρα – Καταρράκτης (χωριό).
3. Συνδυασμός των δύο παραπάνω.
Διαδρομές από το χωριό Ριάχοβο
Ριάχοβο – Λίμνη Ντοβρίτσι – γύρος Λίμνης – Ριάχοβο – περίπατος στο χωριό.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ
Οι ποδηλάτες θα συναντήσουν στον Άνω Καλαμά πολλές ενδιαφέρουσες διαδρομές στους χωμάτινους δρόμους και τα μονοπάτια της περιοχής.
Κάθε χρόνο, τον μήνα Ιούνιο, διοργανώνεται ποδηλατοδρομία με την συμμετοχή πολλών ποδηλατών και ιδιαίτερα παιδιών.
Η διαδρομή ξεκινάει από τον Παρακάλαμο στις 8 το πρωί, περνάει από τους Κουκλιούς, το Ριάχοβο και καταλήγει στο Μαζαράκι. Στο τέλος της εκδήλωσης προσφέρονται εδέσματα και γίνεται κλήρωση ποδηλάτων για τους συμμετέχοντες.
ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΑΛΟΓΑ
Ξεχωριστές διαδρομές για ιππασία υπάρχουν στης εκτάσεις του δήμου. Η πιο ενδιαφέρουσα διαδρομή αρχίζει από τον Άνω Παρακάλαμο περνά κάτω από τους Κουκλιούς, στον κάμπο, στην λίμνη Ριαχόβου, κάτω από το Μαζαράκι, μεταξύ Βροντισμένης και Ρεπετίστας, την γέφυρα Λιμπούσδας, τον Παρακάλαμο, το Ντερβένι στην Σιταριά, το Μαυρονόρος, την Αγ. Παρασκευή και καταλήγει ξανά στον Άνω Παρακάλαμο.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ – ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
Τα περισσότερα χωριά των Δήμων Άνω Πωγωνίου και Δελβινακίου έχουν καθημερινή συγκοινωνία με λεωφορεία ενώ η κοινότητα Πωγωνιανής κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή. Για την Κακαβιά υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια ανά ώρα, από τις 9:30 π.μ. έως τις 7:15 μ.μ.
ΚΤΕΛ Κονίτσης- Κακαβιάς- Πωγωνίου Τηλ. 26510 26211
Καταλύματα στην περιοχή του Πωγωνίου
• ΚΩΣΤΑΡΑΣ ΧΡ. Α’ κατηγορίας – (Δολό) , τηλ.26570-37648.
• ΝΤΕΜΙΡΗΣ .Γ. Β’ κατηγορίας – (Δελβινάκι) , τηλ.26570- 22007.
• ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΙΡΙΣΗ ΔΕΛΒΙΝΑΚΙΟΥ. Β’ κατηγορίας – (Δελβινάκι) , τηλ.26570- 22605.
• ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΣΧΙΖΑΣ.Δ. Β’ κατηγορίας – (Ωραιόκαστρο) , τηλ.26570- 41440.
• ΣΥΝΤΑΚΑΣ. Λ. » Γ’ κατηγορίας – (Ωραιόκαστρο) , τηλ.26570- 41440.
• ΤΣΕΚΟΥΡΑ ΓΑΡΥΦΑΛΙΑ » Β’ κατηγορίας-(Κτίσματα), τηλ.26570- 41245.
• Κοινοτικοί ξενώνες στο Βασιλικό και στη Ρουψιά.
• Ξενώνας της Αδελφότητας Παλαιοπυργιτών στον Παλαιόπυργο.
• Ξενώνας της Αδελφότητας Κάτω Μεροπαίων στην Κάτω Μερόπη (τηλ.26570- 41241)
• Χαρίση Θεοφανία (Κάτω Μερόπη 6948543661)