Γενικά στοιχεία
Οι Νεγράδες είναι ένα χωριό που βρίσκεται σε υψόμετρο 680 μ. και είναι καθαρά γεωργοκτηνοτροφικό. Οι μόνιμοι κάτοικοι που ζουν σήμερα στο χωριό αριθμούνται περίπου στους 130. Βρίσκεται 3 χλμ δυτικά της εθνικής οδού Ιωαννίνων – Κοζάνης.
Ονοματολογία
Το όνομα του χωριού σχηματίζεται από την λέξη Νέγρης και την κατάληξη πληθυντικού αριθμού -άδες. Το επώνυμο Νέγρης προέρχεται από την ιταλική λέξη Negri (=μαύρος). Παρόλα αυτά, κατά την γνώμη των περισσότερων ιστορικών, το όνομα του δόθηκε από τον πρώτο γαιοκτήμονα ή οικιστή, που λεγόταν Νεγκαράς ή Νεγράς.
Ιστορία
Γενέτειρα του, που όμως αμφισβητείται, θεωρείται η πόλη της Φωτικής, που ήταν χτισμένη στην θέση Καστρί. Με την καταστροφή της Φωτικής το 552μ.Χ. από τον βασιλιά των Οστρογότθων Τωτήλα, φανερώνεται στην ίδια θέση η πόλη της Βελλάς. Η Βελλά, έδρα Δεσπότη, για αρκετά χρόνια γίνεται μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της Ηπείρου. Στα 1458μ.Χ. αρνούμενη να παραδοθεί στους Τούρκους, πολιορκείται από τον Τούρκο Γιακούη Πασά και αφού κυριεύεται, καταστρέφεται. Οι κάτοικοι που απόμειναν πηγαίνουν στην Άνω Βελλά, που γίνεται τώρα η νέα έδρα του Δεσπότη, στα Άνω και Κάτω Πεδινά και στο Παλιοχώρι. Η πρώτη θέση του οικισμού Νεγράδων ήταν η τοποθεσία «Παλιοχώρι». Για πρώτη φορά το όνομα του χωριού αναφέρεται στο Χρυσόβουλο του βυζαντινοσέρβου Δεσπότη της Ηπείρου Συμεών του Παλαιολόγου, που εκδόθηκε το 1361μ.Χ. και αφορούσε κυριαρχικά δικαιώματα.
Αξιοθέατα
Ανηφορίζοντας προς το κέντρο του χωριού ο επισκέπτης οδηγήται στην κεντρική πλακόστρωτη πλατεία. Το πέτρινο σχολείο, η κεντρική εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, και το μικρό παραδοσιακό καφενείο με το ντόπιο τσίπουρο είναι τα κυριότερα αξιοθέατα.
